Door Ruben Snijder, fractievoorzitter en raadslid Student & Starter

De Utrechtse nacht is al decennia een plek van vrijheid, creativiteit en ontmoeting. Generaties jonge mensen hebben hier hun eerste feest georganiseerd, hun eerste set gedraaid, hun eerste community gebouwd. Maar de nachtcultuur staat steeds vaker onder druk. Waar nieuwe woningen worden gebouwd of bestaande huizen worden uitgebreid, ontstaan spanningen: bewoners ervaren meer geluid, terwijl clubs en podia die al jaren bestaan ineens in de verdrukking komen. Vergunningen worden schaarser en vanaf 2027 ontbreekt structurele financiering voor de Nachtvisie. Als we niets doen, dreigt Utrecht een stad te worden waar het leven om tien uur ’s avonds ophoudt. Daarom is het tijd voor een volgende stap: structurele borging van nachtcultuur én een jaarlijks Utrecht Dance Event (UDE), waarmee we de kracht van de nacht vieren.

Van visie naar verankering

Met de Nachtvisie 2030 heeft Utrecht erkend dat de nacht méér is dan ontspanning. Het is een plek voor experiment, talentontwikkeling en inclusie, maar ook een motor voor toerisme, een reden voor inwoners om hier te blijven wonen en een factor die Utrecht aantrekkelijk maakt voor bedrijven en creatieve ondernemers. Toch dreigt de uitvoering na 2026 stil te vallen. Het programmabudget loopt af, en zonder structurele borging verdwijnt de opgebouwde infrastructuur. Dat zou een verlies zijn, niet alleen voor de sector, maar voor de stad als geheel.

Student & Starter pleit daarom voor een routekaart richting structurele verankering van nachtcultuur in het gemeentebeleid. Dat betekent niet alleen verlenging van de nachtvisie, het betekent ook een plek in de cultuurnota, bescherming van bestaande nachtlocaties bij ruimtelijke ontwikkelingen, het aanwijzen van nachtcultuurzones in het Omgevingsplan, en een lichte vergunningvorm voor incidentele nachtprogrammering. Daarnaast moet er een vast aanspreekpunt binnen de gemeente komen voor de nachtsector, zodat problemen rond vergunningen, communicatie en handhaving sneller en domeinoverstijgend worden opgelost. Alleen zo kan de Nachtvisie 2030 echt geborgd worden en blijft Utrecht een stad waar de nacht ruimte krijgt om te groeien.

Ruimte voor experiment, ook in beleid

Clubs en podia zijn kwetsbaar in een verdichtende stad. Juist de rafelrandjes waar nachtcultuur groeit, verdwijnen door ruimtelijke druk en functiewijzigingen. Het huidige horecakader is te rigide: broedplaatsen en kleinschalige initiatieven vallen tussen wal en schip.

Daarom willen wij een lichte vergunningvorm waarmee locaties enkele keren per jaar een nachtprogramma kunnen organiseren, zonder direct een zware A-vergunning nodig te hebben. Tegelijkertijd moeten bestaande uitgaanslocaties actief beschermd worden. Geen functiewijzigingen naar wonen direct naast clubs, maar wel maatwerk bij nieuwbouw: goede geluidsisolatie, minimale bouwafstand en duidelijke verwachtingen richting nieuwe bewoners. Het zogeheten Agent of Change-principe, dat in steden als Toronto en Brussel al wordt toegepast, juigen we toe: wie naast een club wil bouwen, moet zorgen dat de club kan blijven bestaan.

Een inclusieve nacht voor iedereen

De Utrechtse nacht moet een afspiegeling zijn van de stad. Dat betekent ruimte voor queer safe spaces, aanbod voor jongeren vanaf zestien jaar en toegankelijke subsidies. De nieuwe subsidieregeling Nachtcultuur is een goede eerste stap, maar binnen de meerjarige cultuurnota’s blijft het aandeel nachtcultuur beperkt. Daarom pleiten wij voor een aparte nachtcultuurlijn en structurele ondersteuning van nieuwe opkomende initiatieven.

Ook sociale veiligheid verdient blijvende aandacht. De Safer Clubbing-trainingen zijn waardevol, maar de gemeente moet verder gaan: van preventie tot handhaving, van bewustwording tot ondersteuning op locatie.

UDE: een Utrechtse ode aan de nacht

Om de kracht van de Utrechtse nacht zichtbaar te maken, stellen wij voor om jaarlijks een Utrecht Dance Event (UDE) te organiseren. Een Utrechtse variant van ADE, waarin clubs, podia en broedplaatsen samenwerken om de nacht in het zonnetje te zetten.

UDE is geen ADE 2.0, maar een cultureel evenement dat de diversiteit, creativiteit en inclusiviteit van de Utrechtse nacht viert. Van techno tot hiphop, van drag tot dabke, de nacht is van iedereen. Het wordt een moment om makers te verbinden, nieuw publiek te trekken en de stad te laten zien wat er allemaal gebeurt zodra de zon ondergaat.

Laat Utrecht niet het verschil tussen dag en nacht zijn

Als we nu niet investeren in de toekomst van de nacht, dreigt Utrecht het verschil tussen dag en nacht te verliezen. Dat past niet bij een jonge, creatieve en inclusieve stad.

De Utrechtse nacht verdient ruimte, erkenning en een podium. Laten we die geven structureel, ambitieus en met een jaarlijkse UDE als kroon op het werk.